âlemlerin Rabbi olan Allah, “Peygamber, Rabbinden kendisine indirilene iman etti, müminler de (iman ettiler). Her biri; Allah"a, meleklerine, kitaplarına ve peygamberlerine iman ettiler.” 21 âyetiyle iman esaslarını bildirirken meleklere imanı, kendisine imanın hemen ardından zikretmiştir.22
Aynı şekilde, Cebrail"in yönelttiği birtakım sorularla, müminlere dinin temel kavramlarını açıklayan Hz. Peygamber de, “İman nedir?” sorusunu şöyle cevaplamıştır: “Allah"a, meleklerine, kitabına, O"na kavuşmaya ve peygamberlerine iman etmendir. (Aynı şekilde) öldükten sonra son dirilişe iman etmendir.” 23 Kur"ân-ı Kerîm"de Allah"ın tek ilâh olduğunun şahitleri olarak tanıtılan24 meleklerin varlığını reddedenlerin derin bir sapıklığa düşmüş olacağı kaydedilmiş,25 ayrıca meleklere düşman olmanın Allah"ın düşmanlığına sebep olacağı bildirilmiştir: “Her kim Allah"a, meleklerine, peygamberlerine, Cebrail"e ve Mîkâil"e düşman olursa bilsin ki Allah da inkâr edenlerin düşmanıdır.” 26
İslâm inancına göre melekler, duyularla algılanamayan ancak farklı suretlere girebilen, nurdan yaratılmış varlıklardır.27 Bu nedenle insanlar tarafından görülemezler. Ancak peygamberler bazen onları asıl suretlerinde görebilmişlerdir.28 Meleklerin,29 maddî varlıklar gibi cinsiyet sahibi olma,30 yeme içme gibi özellikleri yoktur.31 Âyet ve hadislerde bazı meleklerin çok güçlü ve heybetli oldukları haber verilmiş,32 ayrıca meleklerin ellerinden33 ve kanatlarından bahsedilmiştir.34 Ancak mahiyeti tam olarak bilinmediğinden, İslâm âlimleri tarafından, söz konusu el ve kanatların mecazî olarak anlaşılmasının daha doğru olacağı ifade edilmiş, meleklerin insanlara veya kuşlara benzer şekilde tasavvur edilmesi uygun görülmemiştir.
Melekler Allah"a tam teslimiyetin sembolüdür. Zira onlar, Allah"a kayıtsız şartsız itaat eden, O"nun emrinden çıkmayan sadık kullardır.35 Allah"tan önce söz söylemez ve sadece Allah"ın emriyle iş görürler,36 O"na asla karşı gelmezler.37 Cebrail"in Allah Resûlü"ne söylediği üzere melekler, yalnızca Allah"ın izniyle hareket ederler,38 O"nun bildirdiğinden başka bir şey bilmezler39 ve O"na huşû içinde ibadet ederler. “Şüphesiz Rabbin katındaki (melek)ler O"na ibadet hususunda kibirlenmezler. O"nu tesbih ederler ve yalnız O"na secde ederler.” 40
Melekler, melekût âleminin görevlileridir. Sayılarını ve görevlerini tam olarak yalnızca Allah Teâlâ"nın bildiği meleklerin farklı dereceleri olduğu bildirilmiş,41 bunların bir kısmı hakkında âyet ve hadislerde bilgi