Hadislerle İslâm Cilt 3 Sayfa 423

sahibi olan Cenâb-ı Hakk"ın yumuşak ve merhametli davranışlardan hoşnut olduğunu bildiren Allah Resûlü, hayvanlara da bu şekilde muamele edilmesini, gerektiğinde karınlarının doyurulmasını ve dinlendirilmelerini istemiştir.26 Bir defasında bindiği devesinin hırçınlaşması üzerine onu ileri geri çeken Hz. Âişe, Resûlullah"tan, “Ona yumuşak davran.” uyarısını almıştır.27 Bir sefer dönüşünde ise devesine lânet eden bir kimse için Peygamberimiz, “Onun üzerinden in. Lânetlenmiş bir hayvanla yanımızda yolculuk etme.” buyurmuştur.28

Allah"ın, insanların bir şekilde yararlanması için yarattığı hayvanlar birer nimet olarak görülmeli, onlara merhametle yaklaşılmalıdır. Zira Cenâb-ı Hakk"ın yarattıklarında bizim tahmin edemeyeceğimiz nice hikmetler vardır. “Horoza sövmeyin! Zira o, namaz için uyandırır.” 29 buyuran Resûlullah (sav) bu inceliğe işaret etmiştir. Ayrıca akıl ve şuur sahibi olmayan, akılla değil yaratılışı üzere güdüleriyle hareket eden, konuşup cevap veremeyen ve çoğu kere hakaret, sövme ve dövmelerimize mukabelede bulunamayan masum hayvanlara söven ve onları döven insanların, bu hareketleriyle onlardan daha aşağı seviyeye düştüklerini görmeleri ve düşünmeleri gerekir.

Kişilerin inançlarına ve kutsal değerlerine sövmek de yasaklanmıştır. İslâm"a göre tamamen yanlış da olsa insanların inancına, hatta taptıkları putlara sövülmez. Zira bu davranış nefret ve düşmanlığa yol açar. Ayrıca birinin inancına sövmemiz, onun da bizim kutsalımıza sövmeye yeltenmesine sebep olabilir. İşte bu nedenle Cenâb-ı Hak, “Onların, Allah"ı bırakıp tapındıklarına sövmeyin ki onlar da haddi aşarak, bilgisizce Allah"a sövmesinler.” buyurmuştur.30 Çünkü sövmek gibi çirkin yollar veya usullerle hiçbir hayra, iyilik ve güzelliğe, ulaşılamaz.

İnsanlar zaman zaman maruz kaldıkları sıkıntılar sebebiyle zamana, feleğe ve kadere sövmeyi alışkanlık hâline getirmişlerdir. İnançlara ve inanç konusu yapılan varlıklara sövülemeyeceği gibi, zamana sövmek, kahretmek veya lânet etmek de yasaklanmıştır. Ebû Hüreyre"den nakledildiğine göre, bir kudsî hadiste Resûlullah (sav) şöyle ifade etmiştir: “Yüce Allah buyurdu ki: "Âdemoğlu zamana söver, lânet okur. Halbuki zaman, benim! Gece de gündüz de benim elimdedir."” 31 Zira zamana sövmek, zamana nispet edilen bela, musibet ve benzeri hoşlanılmayan şeyleri yaratan Allah"ı rahatsız eder.32 Bu husus bir diğer hadiste daha net ifade edilmektedir: “Sizden hiç kimse, "Zamana yazıklar olsun!" demesin. Zira zaman(ı yaratan)

    

Dipnotlar

26 MU1804 Muvatta’, İsti’zân, 15

D2549 Ebû Dâvûd, Cihâd, 44.

27 M6603 Müslim, Birr, 79.

28 M7515 Müslim, Zühd, 74.

29 D5101 Ebû Dâvûd, Edeb, 105-106.

30 En’âm, 6/108.

وَلَا تَسُبُّوا الَّذ۪ينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ فَيَسُبُّوا اللّٰهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍۜ كَذٰلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ اُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ اِلٰى رَبِّهِمْ مَرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿108﴾

31 B6181 Buhârî, Edeb, 101.

32 B7491 Buhârî, Tevhîd, 35.