ibadete, eğitimden ahlâka varıncaya kadar hayatın her alanını ilgilendiren sünnet, aslında Kur"an"ın hayata geçirilmesi demekti. Dolayısıyla Hz. Peygamber"in tefsiri, sadece hadis kaynaklarının tefsir bölümlerindeki sayılı rivayetlerde değil onun bütün sünnet ve sîretinde aranmalıydı. Tabiri caiz ise Kur"an, ilâhî iradenin yazılı bir senaryosu, Hz. Peygamber"in onu hayata geçirmesi de bu senaryoyu canlandırmasıydı.
Allah Resûlü, ilâhî mesajı o kadar özümsemişti ki geceler boyunca, gözyaşları içinde ibadet ederdi. Bazen ayakları şişinceye dek41 kıyamda Kur"an okurdu. Okuduğu her bir âyetin kendisinde bıraktığı etki gâh onu hüzne gark etmekte, gâh sürûra boğmaktaydı. Dua âyetlerini okuduğunda dua eder, istiâze âyetleri geldiğinde Allah"a sığınırdı.42 Son Peygamber olması hasebiyle Hâtemü"l-Enbiyâ"nın, ümmeti hatta insanlık adına hissettiği endişeler daha ağır basmaktaydı. Ashâbından bazı kimselerin sesinden dinlemeyi sevdiği Kur"an âyetlerini tefekkür ederken vahyin mesajına kendisini o denli kaptırırdı ki belli bir noktada artık dayanamayacak hâle gelirdi. Bir defasında sevgili dostlarından Abdullah b. Mes"ûd"dan Nisâ sûresini dinlemekteydi. İbn Mes"ûd, “Her toplumdan bir şahit getirdiğimizde, seni de bunlara şahit olarak getirdiğimizde bakalım nasıl olacak?” 43 âyetini okuyunca, Nebîler Nebîsi gözyaşları içinde, “Bu kadarı yeterli!” buyurdu.44 Derin tefekkürün ve samimi endişelerin sonucu olarak Rahmet Elçisi, bazı sûrelerin kendisini ihtiyarlattığını itiraf edecekti. En yakın dostu Hz. Ebû Bekir bir gün, “Ey Allah"ın Resûlü, saçına ak düştü, ihtiyarladın!” deyince o (sav), “Beni, Hûd, Vâkıa, Mürselât, Nebe" ve Tekvîr sûreleri ihtiyarlattı.” 45 diye cevap verecekti.
Allah Resûlü, ilâhî kelâmın insanlığa hayat veren,46 ruh veren,47 kutsal bildiriler olduğunun bilinci içerisindeydi. Hz. Ömer"in naklettiğine göre o, Kur"ân-ı Kerîm"i kastederek“Şüphesiz Allah, bu Kitap sayesinde bazı toplulukları yüceltir, diğerlerini de alçaltır.” derdi.48
Allah Resûlü, halkı Allah"ın dinine davet ederken Kur"an"ın kendisine öğrettiği yöntem olan hikmete ve güzel öğüte başvurmuş, muhataplarıyla mücadelesinde de en güzel yolu kullanmıştı.49 Kur"an onun din ve dünya görüşünü, bâtıl ile mücadelesinin temelini oluşturmaktaydı.50
Gerek Peygamber Efendimizin, gerekse İslâm"ı kabul eden kimselerin en önemli dayanaklarıydı Allah"ın Kitabı. Yeni Medine toplumu, Kur"an ile yetiştirilmekte, sünnet ile şekillenmekteydi. İster farz namazlardan önce ister sonra olsun, Peygamber Mescidi"nde verilen temel eğitim Kur"an eğitimiydi.
