İlk haccı hicretin dokuzuncu yılında Hz. Ebû Bekir"in emirliğinde yaptıran Hz. Peygamber,1 ertesi yıl ashâbıyla birlikte haccetti. Hayatının son senesinde yaptığı ve tahminen yüz bin Müslüman"ın katıldığı bu hac, bazı kaynaklarda “Haccetü"l-İslâm” (İslâm haccı)2 bazılarında ise “Haccetü"l-belâğ” (Tebliğ haccı)3 olarak zikredilmektedir. Bu yazıda, birçok hadis ve tarih kitabında dağınık olarak anlatılan Peygamberimizin haccı, ilgili rivayetlerin derlenmesiyle büyük tarihçi Vâkıdî"nin tespitlerine dayanılarak “Hac Günlüğü” şeklinde verilecektir.
24 Zilkâde Cuma/Medine
Medine"de hicretin onuncu senesiydi. Zilkâde ayı girince Allah Resûlü hac için hazırlığa başladı. Halka da hacca hazırlanmalarını emretti.4
Resûlullah (sav), hac yapacağını insanlara duyurdu. Halka, hac görevlerini, ihram hakkında gerekli bilgileri ve uyulması gereken kuralları, kısaca haccın sünnetlerini öğretti.5 Bunun üzerine sahâbeden pek çokları, onunla birlikte hac yapabilmek için hazırlandı. Medine havalisinden bunu duyanlar da Hz. Peygamber ile birlikte olabilmek için Medine"ye geldiler.6
25 Zilkâde Cumartesi/Medine-Zülhuleyfe
Öğle namazını dört rekât kıldırdıktan sonra, saçlarını yağlayıp taradı, güzel kokular süründü, ihram olarak altına izârını, üstüne de ridâsını giydi. Öğle ile ikindi arasında Medine"den ayrıldı. Pek çoğu yolda katılan halk, göz alabildiğine kalabalıktı. Onun önünden, arkasından, sağından ve solundan yürüyorlardı.7
Medine"den çıkıp, dokuz kilometre mesafedeki Zülhuleyfe"ye varınca ikindi namazını seferî olması sebebiyle iki rekât olarak kıldırdı.8 Akşam ve yatsıyı da orada kıldı. O gece yanında bulunan eşlerini dolaştı. Hz. Âişe onun başına tekrar güzel kokular sürdü.9 Çevreden gelecek ashâbının toparlanması için geceyi orada geçirdi.10
26 Zilkâde Pazar/Zülhuleyfe-Seyyâle
Sabah namazını kıldı. İhrama girmek isteyince tekrar gusletti.11 Öğle namazını Zülhuleyfe"de kıldıktan sonra kurbanlık bir deve getirilmesini istedi.