arasındaki mesafeden daha uzak bir yere düşer.” 69 buyurmuş, ayrıca kötü sözün sıkıntı verip insanları incittiğini, kötü konuşan kimselerin de yerinin cehennem olduğunu bildirmiştir.70 Benzer şekilde Peygamber Efendimiz, dedikodu yapanların cennete giremeyeceğini de belirtmiştir.71
Hz. Peygamber"in dil ile işlenen günahlarla ilgili uyarıları bunlarla sınırlı kalmamıştır. Bir keresinde ona, “İnsanların cennete girmelerine en fazla sebep olan şeyler nelerdir?” diye sorulmuş, “Allah"tan sakınmak (takva) ve güzel ahlâktır.” buyurmuştur. “İnsanların cehenneme girmelerine en çok sebep olan şeyler nelerdir?” diye sorulduğunda ise Hz. Peygamber “Ağız/dil ve cinsel organdır.” cevabını vermiştir.72 Allah tarafından insanlara emanet edilen bu iki organ, Allah"ın emrine uygun kullanılmadıkları zaman insanı felâkete götürür.
Özü sözü bir, dürüst ve güvenilir bir insan olmamak da cehenneme aday olmak anlamına gelmektedir. Bu konuda Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: “Şüphesiz, doğruluk (insanı) iyiliğe, iyilik de cennete götürür. Kişi devamlı doğru söyler ve doğruluktan ayrılmazsa Allah katında "doğru/sıddîk" olarak tescillenir. Yalandan sakının! Çünkü yalan (insanı) kötülüğe, kötülük de cehenneme götürür. Kişi devamlı yalan söyler, yalan peşinde koşarsa Allah katında "yalancı/kezzâb" olarak tescillenir.” 73 Şayet yalan söyleme işi, Hz. Peygamber adına hadis uydurma şeklinde olursa bunun cezası çok daha ağır olacaktır. Nitekim hadis kaynaklarımızda yer alan, “Her kim benim adıma kasten yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın.” 74 buyruğu bunu göstermektedir.
Allah"ın verdiği nimetleri gereğince değerlendirmemek, insanı cehenneme sürükleyen sebeplerden bir başkasıdır. Resûl-i Ekrem bu konuda şöyle buyurmuştur: “Kıyamet günü âdemoğlu bir kuzu gibi getirilerek Allah"ın huzurunda durdurulur ve Allah ona şöyle der: "Sana dünyada mal, mülk ve hizmetçi verdim. Sana nimet ihsan ettim. Sen ne yaptın?" O kişi şöyle cevap verir: "Biriktirdim, artırdım ve hayattayken olandan daha fazlasını arkamda bıraktım. Beni dünyaya geri gönder, onların hepsini sana getireyim." Allah şöyle buyurur: "Âhiret için hazırlayıp önden gönderdiklerini bana göster." O kişi ikinci kez şöyle der: "Biriktirdim, artırdım ve hayattayken olandan daha fazlasını arkamda bıraktım. Beni dünyaya geri gönder, onların hepsini sana getireyim." Böylece bu kulun âhireti için hiçbir hayır hazırlamadığı anlaşılır ve cehenneme götürülür.” 75 Nitekim Kur"an"da da servet biriktirip gereğini yapmayanlara bu servetlerle cehennemde azap edileceği bildirilmiştir.76
