yanılgılardandır. Halbuki fetva ile olması gerekene hükmedilen şey, zaten dine uygun, dolayısıyla ideal olandır. Bunun ötesinde hayatı zorlaştıran, insanın takatini dikkate almaksızın maddî ve mânevî sınırları aşan bir hassasiyeti ideal olarak göstermek doğru değildir. Nitekim Sevgili Peygamberimiz ashâbına, daima güç yetirebilecekleri şeyleri emretmiştir. Onların, “Ey Allah"ın Resûlü, biz senin gibi değiliz, Allah senin geçmiş ve gelecek günahlarını bağışlamıştır.” demeleri üzerine de, öfkesi yüzünde görülecek şekilde, “Şüphesiz en çok takva sahibi olanınız ve Allah"ı en iyi bileniniz benim.” 31 buyurmuştur. Cenâb-ı Hakk"ın kullarından istediği de, “güçleri yettiğince Allah"a karşı gelmekten sakınmak”32 yani ittikâ etmektir.
Dünyaya yüz çevirip insanlardan uzaklaşarak münzevi bir hayat sürmenin daha dindarca bir tutum olduğunu düşünen pek çok insana rastlamak mümkündür. Halbuki müttaki olmakla zâhidâne bir hayat arasında önemli bir fark bulunduğunu gözden uzak tutmamak gerekir. Hıristiyan keşişlerinde görüldüğü gibi dünyadan tamamen el etek çekme ve toplumdan soyutlanma anlamında bir zühd, Allah Resûlü"nce tasvip edilmemiş, bu eğilimi taşıyan bazı arkadaşları da onun tarafından uyarılmıştır.33 Çünkü o, dünyaya da âhirete de lâyık olduğu değeri veren, ashâbına da bu yolda rehberlik eden bir önderdi. Nitekim bir hadisinde, “Dünyada zâhid olmak, helâl olan şeyleri (kendine) haram kılmak ve malı bir tarafa bırakıp atmak değildir. Dünyada zâhid olmanın gerçek anlamı, sahibi olduğun şeyleri Allah"ın sahip olduğu (ve vaat ettiği) şeylerden daha çok itimat edilmeye lâyık görmemen ve başına bir musibet geldiğinde —kalıcı bir musibet dahi olsa— ondan elde edeceğin sevabı daha fazla arzular olmandır.” 34 Dolayısıyla Allah"ın dostu yani velîsi olmak için, toplumdan ve Cenâb-ı Hakk"ın helâl kıldığı dünya nimetlerinden, mahrum kalmadan ailevî ve toplumsal sorumlulukları yerine getirerek iman ve salih amel ikilisine sarılma kararlılığını tercih etmek esastır. Zira Cenâb-ı Hak, dostluğuna hak kazanabilmesi için kişide iman ve takvadan başka şart aramamaktadır.35 Çünkü Peygamber Efendimizin ifadesiyle, “Allah, insanların suretlerine ve mallarına değil, kalplerine ve amellerine bakar.” 36
Allah Resûlü dünyadan tamamen yüz çevirerek yaşamamış, ama dünyaya da tamamen gönlünü kaptırmamıştır. Kur"ân-ı Kerîm"de ifade edildiği gibi “müttakiler için âhiret yurdunun daha hayırlı olduğunu”37 sürekli göz önünde bulundurarak, en hayırlı azık olan takvayı38 kendisi ve ümmeti için düstur hâline getirmiştir. Hz. Âişe"nin bildirdiğine göre o, dünyaya
