Hz. Peygamber"in duasının bereketiyle bir daha böyle bir kötülüğe yönelmez.41 Bu rivayette Hz. Peygamber, genci irşad ederken ikna yöntemini kullanmış, onu yanına oturtmuş ve ona dokunmuştur. Hz. Peygamber"in insanları irşad ederken beden dilini etkili bir biçimde kullandığı da bu örnekte görülmektedir.
Allah Resûlü, insanlarla olan ilişkilerinde kusur aramadığı gibi onların kusurlarını yüzlerine de vurmazdı. Herhangi bir kişinin hoş olmayan bir hâline veya sözüne şahit olduğunda, “Filâna ne oluyor ki şöyle diyor veya şöyle yapıyor.” demez, “Bazılarına ne oluyor ki şöyle diyor veya yapıyorlar.” derdi.42 Onun bu tutumu, vaaz ve irşad görevini yerine getiren kişilerin, topluma hitap ederken şahısların hatalarını düzeltmede izleyecekleri yol ve üslûba ilişkin ölçüler sunmaktadır.
İslâm adına vaaz ve irşadda bulunan kişiler neyi, nerede, ne zaman ve hangi üslûpla söyleyecekleri hususunda dikkatli davranmak; neyi öne çıkaracaklarını, fitneye sebep olmadan hakkı tebliğ edebilmek için nelere öncelik vereceklerini bilmek zorundadırlar. Bir defasında Sevgili Peygamberimiz, “Allah"tan başka ilâh olmadığına, kendisinin de O"nun elçisi olduğuna kalben inanan kimseye Allah"ın ateşi haram kıldığını” söylediğinde, “Bu durumu insanlara müjdeleyeyim mi ey Allah"ın Resûlü?” diye soran Muâz b. Cebel"e, “O zaman buna güvenip gevşeyiverirler.” buyurdu.43 Hz. Peygamber irşadda her zaman muhataplarının ihtiyaç ve faydalarını göz önüne alır ve “İnsanlara konumlarına göre davranın!” şeklinde tavsiyede bulunurdu.44
Hz. Peygamber, irşadda en mühim olandan başlayarak tedrîcî bir sıralamayla insanlara sorumluluklarını bildirirdi. Bir defasında Abdülkays heyeti Hz. Peygamber"e, “Biz Rebîa kabilesinin şu boyu olarak seninle ancak haram aylarda görüşebiliyoruz. Bize bir şey emret ki senden öğrenip bizden sonrakileri de ona davet edelim.” deyince Resûlullah onlara, “Dört şeyi size emrederim: Öncelikle Allah"a imanı.” dedi.Sonra Allah"a imanı şöyle açıkladı:"Allah"tan başka ilâh olmadığına benim de Allah"ın kulu ve elçisi olduğuma şehâdet etmek. Sonra namaz kılmak, zekât vermek ve ganimet olarak ele geçirdiğiniz şeylerden beşte birini vermek.” 45
Bir keresinde de saçı başı dağınık bir bedevî Resûlullah"a geldi ve “Ey Allah"ın Resûlü! Allah"ın bana farz kıldığı namazların neler olduğunu söyle!” dedi. Resûl-i Ekrem, “Beş vakit namaz ama nafile de kılabilirsin.” buyurdu. Bedevî, “Allah"ın bana farz kıldığı orucun ne olduğunu söyle!” deyince Hz. Peygamber, “Ramazan ayında tutulan oruç ama nafile oruç da
